Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 stycznia 2020 r., sygn. II FSK 751/18

Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona (art. 102 k.s.h.). Komandytariusz jest obowiązany do wniesienia wkładu, który co do zasady, nie może być niższy niż suma komandytowa. Zdarzyć się może, co jest również przewidziane regulacjami kodeksu spółek handlowych, zwrot wniesionego wkładu pod warunkiem, że następuje on w czasie gdy komandytariusz jest wspólnikiem spółki. Na gruncie podatku dochodowego pojawia się zatem pytanie:

Czy wypłata przez spółkę osobową na rzecz wspólnika środków pieniężnych tytułem zmniejszenia udziału kapitałowego spowoduje po stronie tego wspólnika powstanie przychodu?

Rozstrzygnięcia tej kwestii zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, który wyjaśnił, że ustawa o PIT w żadnym miejscu nie podejmuje się regulacji kwestii zmniejszenia udziału w spółce komandytowej. Doszedł jednak do wniosku, że zwrot części udziału wspólnikowi spółki komandytowej jest niewątpliwie świadczeniem na jego rzecz, jednak nie może być utożsamiony z przychodem z udziału, należnym każdemu ze wspólników, który de facto podlega opodatkowaniu.

Ponadto NSA zauważył, że zmniejszenie udziału kapitałowego wspólnika spółki komandytowej nie oznacza wystąpienia wspólnika z owej spółki, a zatem nie ma możliwości zastosowania art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o PIT.

W świetle powyższego zdaniem sądu wypłacone środki pieniężne z tytułu zmniejszenia udziału kapitałowego nie powodują u wspólnika przysporzenia majątkowego, gdyż wspólnik spółki komandytowej odzyskuje w ten sposób część swojego majątku, wniesionego wcześniej do spółki jako jego wkład. Nie generują zatem przychodu po stronie wspólnika.